Założenie działalności gospodarczej wiąże się z podjęciem wielu istotnych decyzji, które będą mieć wpływ na jej sposób prowadzenia i tego, z jakimi ograniczeniami będziesz się mierzyć. Polskie prawo dopuszcza wiele rodzajów firm, a w tym artykule przedstawimy najważniejsze informacje o każdej z nich i podpowiemy jaką firmę założyć.
Rodzaje firm
Wyróżniamy następujące formy prowadzenia działalności gospodarczej:
- Indywidualna działalność gospodarcza (samozatrudnienie, jednoosobowa działalność gospodarcza)
- Spółki handlowe – spółki kapitałowe (z ograniczona odpowiedzialnością i akcyjna) i spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna)
- Spółki cywilne
Każdy ze wskazanych rodzajów firm ma specyficzne cechy, a wybór najodpowiedniejszego z nich zależy od naszej indywidualnej sytuacji oraz oczekiwań. Jeśli potrzebujesz pomocy w wyborze formy działalności oraz rejestracji firmy, sprawdź: https://www.ifirma.pl/rejestracja-firmy
Możemy wskazać główne kryteria na podstawie których w dalszej części artykułu scharakteryzujemy każdy z nich. W takim razie, pod jakim względem różnią się między sobą?
- Odpowiedzialność za zobowiązania
- Wymagany kapitał na start
- Forma opodatkowania i księgowość,
- Forma reprezentacji
- Wynagrodzenie
Bez względu na rodzaj prowadzonej działalności, niezbędna jest fachowa księgowość. Sprawdź księgowość online od Ifirma: https://www.ifirma.pl/ksiegowosc-online
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Odpowiedzialność za zobowiązania – wymagane jest zgłoszenie wniosku CEIDG, może być założona przez osobę fizyczną, właściciel odpowiada całym swoim majątkiem za działania firmy (również małżonek, jeżeli nie mają oni rozdzielności majątkowej). Imię i nazwisko właściciela oraz opis działalności jest nazwą firmy.
Wymagany kapitał na start – nie wymaga kapitału początkowego
Forma opodatkowania i księgowość – księgowość jest zależna od wybranej formy opodatkowania. Jeżeli przychody w danym roku obrotowym nie przekroczyły 2 000 000 euro, możesz prowadzić tzw. uproszczoną księgowość. Przedsiębiorca jest podatnikiem PIT oraz może również płacić VAT
Forma reprezentacji – Tylko właściciel ma prawo do reprezentacji swojej firmy
Wynagrodzenie – obejmuje dochód osiągnięty z działalności gospodarczej
Spółka cywilna
Odpowiedzialność za zobowiązania – ponosi min. 2 wspólników, którzy założyli spółkę, w nazwie firmy musi znaleźć się nazwa „spółka cywilna”, założenie działalności gospodarczej polega na zarejestrowaniu się każdego ze wspólników w CEIDG i REGON, brak osobowości prawnej, wszyscy wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem
Wymagany kapitał na start – kapitał na start nie jest wymagany
Forma opodatkowania i księgowość – możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości (jeżeli przychody nie przekroczyły 2 mln euro), w innych sytuacjach obowiązuje księgowość pełna
Forma reprezentacji – każdy wspólnik odpowiada za siebie
Wynagrodzenie – osiągnięty dochód jest wspólny
Spółka partnerska
Odpowiedzialność za zobowiązania – min. 2 osoby fizyczne, które wykonują wolny zawód np. lekarz, nazwa firmy powinna zawierać nazwisko jednego z partnerów wraz z dopiskiem „i partnerzy”, „spółka partnerska” itp., brak osobowości prawnej, spółka ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem
Wymagany kapitał na start – brak
Forma opodatkowania i księgowość – jeśli roczne przychody nie przekroczyły 2 000 000 mln euro to możliwe jest prowadzenie księgowości uproszczonej, w innych przypadkach obowiązuje pełna księgowość
Forma reprezentacji – każdy z partnerów
Wynagrodzenie – partnerzy rozliczają koszty uzyskania przychodu proporcjonalnie do swoich zysków
Spółka jawna
Odpowiedzialność za zobowiązania – rejestracja w KRS, do założenia działalności potrzeba min. 2 wspólników (osób fizycznych, osób prawnych lub ułomnych osób prawnych), każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania swoim majątkiem solidarnie z innymi
Wymagany kapitał na start – brak
Forma opodatkowania i księgowość – uproszczona księgowość, jeśli przychody nie przekroczyły 2000 000 euro
Forma reprezentacji – każdy ze wspólników odpowiada za siebie
Wynagrodzenie – udział każdego ze wspólników jest równa
Spółka komandytowa
Odpowiedzialność za zobowiązania – rejestracja w KRS, potrzeba przynajmniej dwóch wspólników – komplementariusza, który odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania oraz komandytariusza, odpowiadający wyznaczoną w umowie kwotą, nazwa spółki powinna zawierać nazwisko lub nazwę firmy komplementariusza oraz zawierać oznaczenie „spółka komandytowa”, nie posiada osobowości prawnej
Wymagany kapitał na start – brak
Forma opodatkowania i księgowość – pełna księgowość, wspólnicy są podatnikami podatku dochodowego
Forma reprezentacji – komplementariusz może reprezentować spółkę, natomiast komandytariusz może jedynie pełnić rolę jej pełnomocnika
Wynagrodzenie – udział w zyskach jest równy dla każdego z komplementariuszy, z kolei udział komandytariuszy jest proporcjonalny do wniesionego wkładu
Spółka komandytowo-akcyjna
Odpowiedzialność za zobowiązania – do założenia spółki potrzeba przynajmniej 2 wspólników – komplementariusz i akcjonariusz, w nazwie musi zawierać nazwisko albo nazwę firmy jednego z komplementariuszy oraz dopisek „spółka komandytowo-akcyjna”, rejestracja przez KRS, komplementariusz odpowiada za firmę całym swoim majątkiem (solidarnie z pozostałymi)
Wymagany kapitał na start – tak, min. 50 000 zł
Forma opodatkowania i księgowość – pełna księgowość, obowiązuje podatek dochodowy od osób prawnych – 19% lub 9%
Forma reprezentacji – komplementariusz może reprezentować spółkę, natomiast akcjonariusz pełni rolę pełnomocnika
Wynagrodzenie – wspólnicy uczestniczą w zysku proporcjonalnie do wniesionych wkładów
Spółka z o.o.
Odpowiedzialność za zobowiązania – stworzona przez jednego lub dwóch wspólników, w nazwie musi pojawić się określenie „sp. z o. o.”, należy zarejestrować ją w KRS, spółka odpowiada swoimi zgromadzonymi aktywami, wspólnicy są odpowiadają swoim majątkiem za podjęte decyzje
Wymagany kapitał na start – tak, powinien wynosić przynajmniej 5000 zł
Forma opodatkowania i księgowość – pełna księgowość, obowiązuje podatek 19% lub 9% od dochodu
Forma reprezentacji – Zarząd, który może być jedno- lub kilkuosobowy
Wynagrodzenie – wspólnicy mają prawo do swoich udziałów w zysku, jeżeli tak wynika ze sprawozdania finansowego
Spółka akcyjna
Odpowiedzialność za zobowiązania – przynajmniej jeden wspólnik, nazwa spółki powinna być opatrzona oznaczeniem „S.A.”, rejestracja KRS
Wymagany kapitał na start –
Forma opodatkowania i księgowość – obowiązuje pełna księgowość, podatek dochodowy wynosi dla nich 19% lub 9%
Forma reprezentacji – reprezentowana przez zarząd składająca się z min. 2 osób lub członka zarządu i prokurenta
Wynagrodzenie – prawo do udziału w zysku mają akcjonariusze zgodnie z posiadanymi akcjami
Działalność nierejestrowana
To szczególna forma prowadzenia firmy, która jest dopuszczalna jeśli przychód w każdym miesiącu nie przekracza połowy kwoty minimalnego wynagrodzenia i w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie wykonywało się innej działalności gospodarczej.
Prowadzenie tego biznesu wiąże się z tym, iż nie podlegasz ani ubezpieczeniu społecznemu, ani zdrowotnemu. Nie jest wówczas także odprowadzany podatek dochodowy od osiągniętych zarobków.
