Jeśli mieszkasz w okolicy, w której jest dużo gatunków ptaków, możesz się zastanawiać, czy jest możliwe, żeby gady zamieszkiwały to samo środowisko. Jest to częsta obawa, zwłaszcza że istnieje wiele różnic między ptakami a gadami. Jedną z ważnych różnic jest to, że gady są zwierzętami zimnokrwistymi, a ptaki ciepłokrwistymi.
Spis treści
Pochodzenie ptaków
Ptaki i gady są blisko spokrewnione i mają wspólną historię ewolucyjną. Ich wygląd zmieniał się znacząco z biegiem czasu. Pochodzenie ptaków i gadów jest kluczowym pytaniem w badaniach ewolucji.
Naukowcy od dawna spekulują na temat pochodzenia ptaków i gadów. Badali też ich cechy charakterystyczne. Chociaż ptaki i gady należą do podgrupy kręgowców, ich fizyczne różnice są uderzające.
Pochodzenie ptaków jest tematem bardzo interesującym dla paleontologów. Pochodzenie ptaków jest modelowym przypadkiem do badania przemian ewolucyjnych.
Choć początki badań nad ptakami były obarczone niepewnością, współczesna wiedza o nich znacznie się poprawiła. Niektóre z najnowszych odkryć rzuciły światło na pochodzenie ptaków.
Adaptacja gadów do okresów suchych
Gady przystosowały się do przetrwania w różnych środowiskach. Żyją zarówno na obszarach suchych, jak i wilgotnych, można je znaleźć w oceanie, jeziorach, rzekach i stawach. Niektóre gatunki mogą przeżyć nawet pół roku bez jedzenia.
Gady wykorzystują również przystosowania behawioralne do regulowania temperatury ciała. Wygrzewają się na słońcu, unikają niskich temperatur, wchodzą i wychodzą z cienia, żeby utrzymać odpowiednią temperaturę ciała. Jest to ważne dla procesów komórkowych, lokomocji i rozrodu.
Niektóre gady wykształciły przystosowania, które pozwalają im przetrwać w ekstremalnym upale. Mają one wyspecjalizowane narządy do wyczuwania ciepła i substancji chemicznych w środowisku. Węże potrafią też wykrywać drgania powietrza o niskiej częstotliwości, poruszając językami.
Wiele płazów wykształciło przystosowania do życia na pustyni. Zmodyfikowały swoje kończyny do zagrzebywania się w ziemi i mogą biegać po sypkim piasku.
Czynniki antropogeniczne zwiększające ryzyko wyginięcia u gadów
Gady są grupą parafiletyczną, do której należą żółwie, krokodyle i kałamarnice. Utrata gadów lub ich siedlisk ma znaczące konsekwencje dla większych ekosystemów i bioróżnorodności. Według najnowszych badań jeden na pięć gatunków gadów jest obecnie zagrożony. Presja antropogeniczna, w tym wycinka lasów i rozwój miast, doprowadziła wiele gadów na skraj wyginięcia. Niektóre gady są też podatne na patogeny. Kilka gatunków wymaga pilnych działań. Jednak skala zagrożenia nie jest znana.
Największe kręgowce, takie jak krokodyl i hipopotam, są zagrożone głównie przez bezpośrednie zabijanie przez ludzi. Inne zagrożenia to niszczenie siedlisk przez wycinkę drzew i rolnictwo. Kałamarnice są często atakowane przez polowania i gatunki inwazyjne.
Mokre powierzchnie oczu odpowiadają za 15-65% całkowitej utraty wody
W wielu badaniach wykazano, że utrata wody z oczu ptaków i gadów może wynosić nawet 15-65% całkowitej utraty wody. Jest to ważny czynnik, ponieważ wiąże się ze wzrostem tempa metabolizmu.
Przewodnictwo cieplne ptaków i gadów zależy zarówno od tempa metabolizmu, jak i temperatury otoczenia. Ponadto utrata ciepła przez ciało jest składnikiem ogólnego bilansu cieplnego zwierzęcia. Wpływa na nią również zawartość białka w diecie. Tempo parowania może być różne – od trzech rzędów wielkości mniej u płazów do 200% dziennie u tropikalnych węży grzebiących.
Między zwierzętami endotermicznymi a środowiskiem zachodzą cztery sposoby wymiany ciepła: parowanie, promieniowanie, przewodzenie i konwekcja. Parowanie jest ważnym sposobem bilansu cieplnego u zwierząt, ponieważ zawsze powoduje obniżenie temperatury powierzchni.
Zagrożenia dla gatunków sklasyfikowanych jako krytycznie zagrożone, zagrożone lub narażone
Jeśli gatunek znajduje się na Czerwonej Liście IUCN, został sklasyfikowany jako gatunek zagrożony, zagrożony lub krytycznie zagrożony. Oznaczenia te opierają się na pięciu kryteriach.
Czerwona Lista IUCN jest obiektywnym systemem oceny, który mierzy stan ochrony gatunków w czasie. Jest publikowana jako internetowa baza danych. Każdy gatunek jest oceniany pod względem stanu populacji co pięć lat. W tym czasie eksperci oceniają działania podejmowane w celu ochrony gatunku, a także aktualne zagrożenia dla jego przetrwania.
Na Czerwonej Liście IUCN znajduje się 96 500 gatunków. Są one podzielone na dziewięć kategorii, czyli kategorii Czerwonej Listy. Niektóre z gatunków na liście wyginęły w środowisku naturalnym. Inne są bliskie zagrożenia.
Najbardziej zagrożone są gatunki, które mają mniej niż 10 000 dojrzałych osobników. Wyznacza się to na podstawie zasięgu ich siedliska i zdolności populacji do przetrwania.
.
