Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach jest istotnym miejscem kultu rzymskokatolickiego, pełniącym funkcję kościoła parafialnego. Należy on do parafii św. Ottona w Pyrzycach. Mieszczący się w malowniczym miasteczku Pyrzyce, w sercu województwa zachodniopomorskiego, przyciąga uwagę zarówno wiernych, jak i turystów z różnych zakątków kraju.
Kościół ten jest częścią dekanatu Pyrzyckiego, który jest podlega archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. Jego bogata historia oraz piękna architektura sprawiają, że jest on nie tylko miejscem nabożeństw, ale również ważnym punktem na mapie lokalnej kultury i tradycji.
Historia
Budowla, o której mowa, jest przykładem gotyckiej architektury, która powstała w kilku etapach. Jej początki sięgają drugiej połowy XIII wieku, a kolejne etapy przebudowy i rozbudowy miały miejsce na przestrzeni wieków. W pierwszej połowie XIV stulecia kościół przyjął formę pseudobazyliki, składającej się z czterech przęsłach i trzech naw, z prezbiterium zamkniętym pięciobocznie oraz kwadratową wieżą. W XV wieku dodano obejście prezbiterium oraz kaplice przy wieży, a w 1739 roku wzniesiono nową wieżę od strony wschodniej.
Niestety, budowla doświadczyła wielu zniszczeń na skutek pożarów oraz wojen. Szczególnie tragiczny był rok 1945, kiedy to w trakcie walk o miasto, kościół został spalony i zburzony, co spowodowało zawalenie się sklepień. Mimo tego, ocalały masoneria korpusu nawowego oraz dolne partie wieży zachodniej.
W 1948 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki przyznało dotację, dzięki której dokonano remontu i oszklenia nawy bocznej. Niestety, lokalne władze nie wykorzystały dotacji na rzecz odbudowy, co spowodowało przerwanie prac. 24 stycznia 1958 roku kościół, który przez długi czas był w ruinie, został przekazany parafii św. Ottona. W okresie od 1958 do 1966 roku odbyła się pełna odbudowa świątyni, która wcześniej nosiła wezwanie św. Maurycego. Zmiana wezwania na obecne, miała miejsce w 1961 roku na podstawie decyzji prymasa Stefana Wyszyńskiego.
Architektura
Elewacje kościoła wyróżniają się długimi, podzielonymi przez charakterystyczne ostrołukowe okna oraz portale, które są dodatkowo wspierane przez przypory. Te elementy architektoniczne są crowned przez gzyms cokół, co nadaje budowli impozantny wygląd. Otwory okienne oraz drzwiowe są obramowane w rozglifione wzory, stworzone z ceramicznych kształtek, co nadaje im wyjątkowy charakter.
Niektóre z okien, zwłaszcza to usytuowane w wschodniej fasadzie, znacznie się wyróżniają, gdyż jest większe od pozostałych i kończy się ostrym łukiem z imponującą strzałką. W przyziemiu, można dostrzec dwa małe, ostrołukowe okna, które zostały wykute powtórnie. Ich ramy utrzymane są w dwudzielnych blendach, a dekoracje maswerkowe, takie jak potrójne tondy, dodają im szczególnego uroku.
Podwójne blendy, również zamknięte w imperegach, zdobią lico lizen otaczających prezbiterium. Wieża kościoła przyciąga uwagę swoim hełmem namiotowym, który jest bogato zdobiony ostrołukowymi blendami, ułożonymi na kilku kondygnacjach. Na najwyższej z nich, która pozbawiona jest okien, umieszczono eleganckie tarcze zegarowe, co również nadaje temu miejscu wyjątkowego uroku.
Budowla zachwyca swoim wnętrzem, które składa się z czterech przęseł oraz trzech naw. Reprezentuje ona styl pseudobazylikowy, w którym trzy- i pół-przęsłowe prezbiterium otoczone jest przestronną nawą, co stwarza harmonijną i elegancką całość, budząc podziw wśród odwiedzających.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 13.03.2013 r.]
- Arkadiusz Małecki, Stosunek lokalnych władz do średniowiecznej substancji zabytkowej w Pyrzycach w latach 1945–1972, Przegląd Zachodniopomorski 4/2011, s. 116
- Archiwum Państwowe w Szczecinie, zespół Urząd Wojewódzki Szczeciński 1945–1950, Sygn. 5083, sprawozdanie z działalności WKZ 1945–1949
- Rys historyczny kościoła i parafii. Parafia św. Ottona w Pyrzycach. [dostęp 13.03.2013 r.]
- Atrakcje i zabytki. Urząd Miejski w Pyrzycach. [dostęp 13.03.2013 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia Matki Boskiej Bolesnej w Pyrzycach | Kościół Matki Bożej Bolesnej w PyrzycachOceń: Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach